Struktury kościoła katolickiego w Polsce

Parafia – najmniejsza jednostka kościoła katolickiego.

Kościół katolicki w Polsce to największa wspólnota wyznaniowa na terenie naszego kraju. Zresztą przez wiele lat (choć ostatnio to się zmienia) znakomita większość naszego społeczeństwa deklarowała do niego przynależność. Jednak czasami pomimo otoczenia nas różnego rodzaju elementami kościelnymi, a nawet przynależenia aktywnego, czyli uczęszczania na obrzędy religijne, nie każdy wie, jak wygląda struktura kościoła katolickiego. Dlatego zacznijmy od tej najmniejszej jednostki, jaką jest parafia. Parafie to grupa miejscowości w przypadku wsi i małych miasteczek lub podział terytorialny większych miast pod kątem uczestnictwa w obrzędach i sakramentach, a także posiadajcie ogłoszenia i intencje mszalne w pojedynczym kościele. Na parafię musi składać się przynajmniej 25 osób. Na czele parafii stoi ksiądz proboszcz, który odprawia msze, jak i daje sakramenty. Można też wspomnieć o wikariuszu, choć taka osoba znajduje się na każdym szczeblu struktury. Wikariusz w parafii pełni rolę zastępcy proboszcza.

Są parafie, a co dalej?

Parafie należą do dekanatów. Dekanaty to wyższe jednostki organizacyjne skupiające pod sobą przynajmniej 5 parafii. Na czele dekanatów stoi dziekan. Przynależące do dekanatu parafie są jego jednostkami wykonawczymi. Dekanat jest chyba najmniej znaną – także wiernym – jednostką. Stoi ona pomiędzy tymi najmniejszymi skupiającymi bezpośrednio wiernych parafiami, a diecezjami. Jak już można się, więc domyślić, diecezje to kolejna większa struktura administracyjna mająca pod sobą właśnie dekanaty. Diecezją zarządza biskup, a miejscem jego urzędowania jest kancelaria. Grupa leżących koło siebie diecezji łączy się w kolejną – metropolię, którą zarządza jeden z biskupów nazywany arcybiskupem. Skomplikowane? Niekoniecznie. Warto dodać, że metropolita jest swoistym łącznikiem pomiędzy wszystkimi poniższymi jednostkami a Stolicą Apostolską, czyli papieżem. Jedynie on może informować go o wydarzeniach, pilnować w jego imieniu spraw dotyczących wiary i obrządków oraz wizytować parafie za jego przyzwoleniem.

Od parafii do papieża – nie tylko w kościele rzymskokatolickim.

Znając już podział administracyjny, a tym samym strukturalny kościoła katolickiego w Polsce należy pamiętać, że wspólnota rzymskokatolicka to nie wszystko. Dokładnie w ten sam sposób – od parafii, aż do metropolii – tylko w znacznie mniejszej ilości, a co idzie za tym na większych obszarach, istnieją jednostki kościołów katolickich. Wśród nich takie jak greckokatolicki i kościół obrządku łacińskiego. Wszystkie one są też pod zwierzchnictwem papieża.